ข้อกำหนดสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 มาตรา 77 บัญญัติให้ “รัฐต้องจัดให้มีแผนพัฒนาทางการเมือง
จัดทำมาตราฐานทางคุณธรรมและจริยธรรมของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ข้าราชการและพนักงานหรือลูกจ้างอื่นของรัฐ เพื่อป้องกัน
การทุจริตและประพฤติมิชอบและเสริมสร้างประสิทธิภาพในการปฏิบัติหน้าที่” ประกอบกับคณะรัฐมนตรีในคราวประชุม เมื่อวันที่ 11
พฤษภาคม 2542 ได้มีมติเห็นชอบแผนปฏิรูประบบบริหารภาครัฐ เพื่อใช้เป็นกรอบในการปฏิรูปในลักษณะองค์รวมเพื่อเปลี่ยนแปลงระบบ
บริหารภาครัฐให้ไปสู่ “รูปแบบการบริหารจัดการภาครัฐแนวใหม่” พร้อมทั้งอนุมัติให้ส่วนราชการดำเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้องต่อไป
ทั้งนี้ ในแผนปฏิรูประบบบริหารภาครัฐดังกล่าว ได้มีแผนการปรับเปลี่ยนวัฒนธรรม และค่านิยมซึ่งกำหนดให้หน่วยงานภาครัฐจัดทำค่านิยม
สร้างสรรค์ และจรรยาบรรณเจ้าหน้าที่ของรัฐอยู่ภายใต้แผนนี้ด้วย
ภายใต้บทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญดังกล่าวสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย จึงได้จัดทำมาตรฐานทางคุณธรรมและจริยธรรม
โดยนำระบบการบริหารกิจการบ้านเมืองและสังคมที่ดี (Good Governance) และค่านิยมสร้างสรรค์ (Core Value) ตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อ
วันที่ 11 พฤษภาคม 2542 บทบาทและภารกิจของกระทรวงมหาดไทย ในการ “บำบัดทุกข์ บำรุงสุข” และวิสัยทัศน์มหาดไทย
พุทธศักราช 2545 ถึงพุทธศักราช 2554 ตลอดจนผลลัพธ์เชิงสัมฤทธิ์บั้นปลาย (Ultimate Outcome) รวมทั้งแนวทางปฏิบัติตน และ
ปฏิบัติงานของข้าราชการสังกัดกระทรวงมหาดไทยตามแนวทางของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทย และการตรวจสอบการปฏิบัติ
ราชการจากประชนชนมาเป็นกรอบแนวความคิด (Conceptual Framework) ในการจัดทำ
ดังนั้น อาศัยอำนาจตามความในมาตรา 21 แห่งราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 ประกอบกับมาตรา
22 (4) แห่งพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการพลเรือน พ.ศ. 2535 และโดยความเห็นชอบของ อ.ก.พ.สำนักปลัดกระทรวงมหาดไทย
ในการประชุมครั้งที่ 5 / 2545 เมื่อวันที่ 22 กรกฎาคม 2545 จึงกำหนดข้อกำหนดสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทย ว่าด้วยมาตราทาง
คุณธรรมและจริยธรรมข้าราชการ พ.ศ. 2545 เพื่อถือเป็นแนวทางปฏิบัติรวมทั้งให้ผู้บังคับบัญชาทุกระดับชั้นพึงให้การส่งเสริมสนับสนุน
และติดตามประเมินผล การถือปฏิบัติตามข้อกำหนดดังกล่าว
โดยมีรายละเอียด แบ่งออกเป็น 4 หมวด ตามลักษณะงานในหน้าที่และความรับผิดชอบดังนี้
หมวดที่ 1 คุณธรรมและจริยธรรมเกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่ทั่วไปสำหรับข้าราชการสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทยทุกตำแหน่ง
หมวดที่ 2 คุณธรรมและจริยธรรมเกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่ของข้าราชการในด้านการเงินและบัญชี งานพัสดุ และตรวจสอบภายใน
หมวดที่ 3 คุณธรรมและจริยธรรมเกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่ของข้าราชการในด้านการสื่อสาร
หมวดที่ 4 คุณธรรมและจริยธรรมเกี่ยวกับการปฏิบัติหน้าที่ในตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดและรองผู้ว่าราชการจังหวัด
ข้อ 1 พึงปฏิบัติหน้าที่ด้วยความซื่อสัตย์สุจริต ตรงต่อเวลา และมุ่งผลสัมฤทธิ์ของงาน
ข้อ 2 พึงละเว้นการแสวงหาประโยชน์ จากตำแหน่งหน้าที่ราชการ
ข้อ 3 พึงปฏิบัติหน้าที่อย่างมีคุณธรรม โปร่งใส ยอมรับความคิดเห็นของผู้อื่นและมีความรับผิดชอบ
ตลอดจนคำนึงประโยชน์ของประเทศชาติและประชาชนเป็นสำคัญ
ข้อ 4 พึงวางตนเป็นกลางทางการเมือง ไม่เลือกปฏิบัติ และปฏิบัติงานอย่างเต็มความสามารถตามนโยบายของรัฐบาล
ข้อ 5 พึงปฏิบัติงาน โดยยึดหลักประหยัด มีประสิทธิภาพ และความเหมาะสม
ข้อ 6 พึงให้บริการที่ดีแก่ผู้มาติดต่อราชการ และปฏิบัติต่อผู้ร่วมงานด้วยความสุภาพมีอัธยาศัยไมตรีและมีน้ำใจ
ข้อ 7 พึงวางตนให้เหมาะสมกับกาลเทศะเหมาะสมแก่ฐานานุรูปของข้าราชการ โดยคำนึงถึงเกียรติยศ
และศักดิ์ศรีของตำแหน่งที่ตนดำรงอยู่
ข้อ 8 พึงยกย่องส่งเสริมคนดีและไม่ส่งเสริมคนไม่ดีให้มีอำนาจรวมทั้งไม่ช่วยเหลือเกื้อกูลผู้กระทำความผิด
ข้อ 9 พึงปฏิบัติงาน โดยประสานงานกับส่วนราชการ องค์กรเอกชนและประชาชนเพื่อสร้างพลังแผ่นดินในการแก้ไขปัญหา
ข้อ 10 พึงเสริมสร้างบรรยากาศในการปฏิบัติงานร่วมกัน สร้างทีมงานและช่วยเหลือเกื้อกูลกันในการปฏิบัติงาน
ข้อ 1 พึงตระหนักถึงหน้าที่และความรับผิดชอบ โดยปฏิบัติหน้าที่อย่างถูกต้อง มีคุณธรรม
ข้อ 2 พึงรายงานข้อเท็จจริงอันเป็นสาระสำคัญทั้งหมดที่ตรวจพบ โดยไม่ปิดบังการกระทำที่ผิดระเบียบ
ข้อ 3 พึงละเว้นการเข้าไปเกี่ยวข้องในกิจกรรมที่ผิดกฎมาย หรือผิดศีลธรรมอันดีรวมทั้งพึงละเว้นการรับของมีค่าใดๆจาก
ผู้มีผลประโยชน์เกี่ยวข้องกับงานราชการ
ข้อ 4 พึงปฏิบัติหน้าที่ด้วยความรอบคอบระมัดระวัง
ข้อ 1 พึงตรวจสอบ ดูแล บำรุงรักษา และแก้ไขปัญหาข้อขัดข้องในเครื่องมืออุปกรณ์และระบบการสื่อสารด้วยความระมัดระวัง
อย่างรอบคอบ โดยคำนึงถึงการใช้ทรัพยากรอย่างประหยัด คุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด
ข้อ 2 พึงระมัดระวังในการล่วงรู้ข้อมูล ข่าวสารต่างๆที่ได้รับจากการปฏิบัติงานและต้องไม่นำข้อมูลข่าวสารดังกล่าวไปใช้ในทาง
ที่จะก่อให้เกิดประโยชน์ส่วนตัวหรือผู้อื่นหรือขัดต่อกฎหมาย ระเบียบ และข้อบังคับของทางราชการหรือทำให้ทาง
ราชการเกิดความเสียหาย
ข้อ 3 พึงละเว้นการเข้าไปมีส่วนร่วมทั้งทางตรงหรือทางอ้อมในกิจการซึ่งมีวัตถุประสงค์เกี่ยวกับธุรกิจที่มีการแสวงหาผลกำไร
ทางด้านการสื่อสาร และด้านต่างๆที่เกี่ยวข้องอันอาจทำให้เสียความเที่ยงธรรมในการปฏิบัติหน้าที่
ข้อ 4 พึงปฏิบัติงานในตำแหน่งหน้าที่อย่างเป็นระบบ มีเหตุผล ถูกต้อง เป็นธรรมและโปร่งใส โดยยึดถือประโยชน์ส่วนรวมเป็น
หลักสำคัญ
ข้อ 5 พึงมีคุณธรรมในทางวิชาการ และการจัดการด้านวิศวกรรมและเทคนิคสื่อสารพึงมีความสำนึกในการเป็นผู้ให้บริการทั้งใน
ด้านวิชาการการสื่อสาร และทางเทคนิคการสื่อสาร
ข้อ 1 พึงบริหารงานด้วยความโปร่งใส ตรวจสอบได้ และมีความรับผิดชอบ
ข้อ 2 พึงมุ่งผลสัมฤทธิ์ของงาน และปัญหาของประชาชนและประเทศชาติเป็นหลักในการปฏิบัติงาน
ข้อ 3 พึงเป็นแบบอย่างที่ดีในการปฏิบัติงาน เป็นที่รักและศรัทธาของคนทุกระดับ
ข้อ 4 พึงยึดหลักความรู้ ความสามารถ และประสิทธิภาพการทำงานเป็นหลักในการคัดเลือก และการมอบหมายงานให้ผู้ใต้
บังคับบัญชา
ข้อ 5 พึงพัฒนาตนเองให้มีความรู้ถึงรากฐานปัญหาแลแก้ไขปัญหาอย่างครอบคลุม ตลอดจนมีความรอบรู้ในงานที่รับผิดชอบ
ต้องรู้คน รู้งาน รู้พื้นที่ ทันต่อเหตุการณ์และทันต่อเทคโนโลยีสมัยใหม่
ข้อ 6 พึงเน้นการสร้างพลังแผ่นดินในการแก้ไขปัญหา ด้วยการประสานงานกับส่วนราชการ องค์กรเอกชน และประชาชน
ข้อ 7 พึงมีคุณธรรมและเมตตาธรรม ตลอดจนใช้หลักการและเหตุผลที่ถูกต้องในการปกครอง บังคับบัญชา
ข้อ 8 พึงเป็นข้าราชการอาชีพ โดยคำนึงถึงเกียรติและศักดิ์ศรีของตำแหน่งผู้ว่าราชการจังหวัดและรองผู้ว่าราชการจังหวัด
ที่ตนดำรงอยู่
ข้อ 9 พึงออกไปเยี่ยมเยียนประชาชนทุกพื้นที่ในจังหวัด ด้วยความสม่ำเสมอ
ข้อ 10 พึงบริหารงานเชิงกลยุทธ ด้วยระบบบริหารการจัดการเชิงรุก มุ่งการป้องกันมากกว่าการแก้ไข
ข้อ 11 พึงเปิดโอกาสให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานและแก้ไขปัญหาร่วมกันทุกระดับเพื่อสร้างประชาคนให้
เข้มแข็ง
ข้อกำหนดสำนักงานปลัดกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยมาตรฐานทางคุณธรรมและจริยธรรมเป็นสิ่งที่ข้าราชการสำนักงานปลัด
กระทรวงมหาดไทยได้ร่วมกันจัดทำประชาพิจารณ์ และให้ข้อคิดเห็น ข้อเสนอแนะจึงเป็นสิ่งที่ข้าราชการทุกคนของสำนักงาน
ปลัดกระทรวงมหาดไทยนำไปปฏิบัติตนและปฏิบัติงานอย่างมีจิตสำนึกผูกพัน ทั้งนี้ เพื่อให้เกิดการปฏิบัติที่เป็นรูปธรรมต่อไป
ประกาศ ณ วันที่ 14 สิงหาคม พุทธศักราช 2545
ลงชื่อ ยงยุทธ วิชัยดิษฐ
(นายยงยุทธ วิชัยดิษฐ)
ปลัดกระทรวงมหาดไทย